Χαρακτηριστικά μάραθου

Ο μάραθος (Foeniculum vulgare) είναι ένα ανθοφόρο είδος φυτού της οικογένειας των καρότων. Είναι ανθεκτικό, πολυετές βότανο με κίτρινα άνθη και φτερωτά φύλλα. Είναι ιθαγενές στις ακτές της Μεσογείου, αλλά έχει πολιτογραφηθεί ευρέως σε πολλά μέρη του κόσμου, ειδικά σε ξηρά εδάφη κοντά στις ακτές της θάλασσας και στις όχθες ποταμών.

Είναι ένα εξαιρετικά γευστικό βότανο που χρησιμοποιείται στη μαγειρική και, μαζί με τον παρόμοιας γεύσης γλυκάνισο, είναι ένα από τα κύρια συστατικά του αψέντιου. Ο μάραθος ή φινόκιο Φλωρεντίας είναι μια επιλογή με διογκωμένη βάση μίσχου που μοιάζει με βολβό που χρησιμοποιείται ως λαχανικό.

Ο γιγάντιος μάραθος (Ferula communis) είναι ένα μεγάλο, χονδροειδές φυτό, με πικάντικο άρωμα, που φύεται άγρια στην περιοχή της Μεσογείου και μόνο περιστασιακά καλλιεργείται σε κήπους. Άλλα είδη του γένους Ferula ονομάζονται επίσης γιγάντιο μάραθο, αλλά δεν είναι γαστρονομικά βότανα.
Στη Βόρεια Αμερική, ο μάραθος μπορεί να βρεθεί να αναπτύσσεται στον ίδιο βιότοπο και μαζί με τα ιθαγενή είδη osha (Ligusticum porteri) και Lomatium, συγγενείς στην οικογένεια του μαϊντανού.

Ιστορία μάραθου

Το ελληνικό όνομα για το μάραθο είναι μαραθών (μάραθον) ή μάραθος και ο τόπος της περίφημης μάχης του Μαραθώνα σημαίνει κυριολεκτικά μια πεδιάδα με μάραθο. Η λέξη μαρτυρείται για πρώτη φορά στη Μυκηναϊκή Γραμμική Β μορφή ως ma-ra-tu-wo. Στη Θεογονία του Ησιόδου, ο Προμηθέας κλέβει τη χόβολη της φωτιάς από τους θεούς σε ένα κοίλο μίσχο μάραθου.                                                        

Ο μάραθος εκτιμήθηκε από τους αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους που τον χρησιμοποιούσαν ως φάρμακο, τροφή και εντομοαπωθητικό. Ένα τσάι με μάραθο πίστευαν ότι έδινε κουράγιο στους πολεμιστές πριν από τη μάχη. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Προμηθέας χρησιμοποίησε ένα γιγάντιο μίσχο μάραθου για να μεταφέρει τη φωτιά από τον Όλυμπο στη Γη. Ο αυτοκράτορας Καρλομάγνος απαιτούσε την καλλιέργεια μάραθου σε όλα τα αυτοκρατορικά αγροκτήματα.

Ετυμολογία
Ο μάραθος ήρθε στα παλιά αγγλικά από το παλαιογαλλικό fenoil το οποίο με τη σειρά του προήλθε από το λατινικό faeniculum, υποκοριστικό του faenum, που σημαίνει "σανός".

Σύσταση

Αιθέριο έλαιο μάραθου από τους σπόρους και τα αέρια μέρη του φυτού, με τη μέθοδο της ατμοαπόσταξης.

Χημική σύσταση αιθέριου ελαίου μάραθου.         

Ο αρωματικός χαρακτήρας των σπόρων του μάραθου προέρχεται από πτητικά έλαια που προσδίδουν ανάμεικτα αρώματα, όπως τρανς-ανηθόλη και εστραγκόλη (που μοιάζει με γλυκόριζα), fenchone (μέντα και καμφορά), λιμονένιο, 1-οκτεν-3-όλη (μανιτάρι). Άλλα φυτοχημικά που βρίσκονται στα φρούτα του μάραθου περιλαμβάνουν πολυφαινόλες, όπως το ροσμαρινικό οξύ και η λουτεολίνη, μεταξύ άλλων σε μικρή περιεκτικότητα.

Οδηγίες χρήσης

Το αιθέριο έλαιο μάραθου χρησιμοποιείται:

• Τοπικά (σε αραίωση) με λάδι βάσης για μασάζ στην κοιλιακή χώρα για ανακούφιση από φούσκωμα και κράμπες.

• Σε αρωματοθεραπεία για ισορροπία του νευρικού συστήματος και μείωση της όρεξης.

• Σε κοσμετολογία για τη σύσφιξη του δέρματος και καταπολέμηση της κατακράτησης υγρών.                                                                                            

Κινέζικη Ιατρική - Αγιουρβέδα

Στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, ο μάραθος χρησιμοποιείται για να ζεστάνει το σώμα, να ενισχύσει το Yang, και να ανακουφίσει το "κρύο" στο στομάχι που προκαλεί δυσφορία, κράμπες και διάρροια.
Στην Αγιουρβέδα, θεωρείται ήπιο και εξισορροπητικό για τα τρία doshas, κυρίως Vata και Kapha. Χρησιμοποιείται για την ενίσχυση της πέψης, τη ρύθμιση της όρεξης και την αποβολή των τοξινών (ama) από το σώμα.

Χρήσιμες συμβουλές

- Η χρήση του αιθέριου ελαίου μάραθου, να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη, τον θηλασμό και από τα παιδιά.
- Τα αιθέριο έλαια προορίζονται για εξωτερική χρήση και χρησιμοποιούνται πάντα διαλυμένα σε ένα λάδι φορέα ή άλλο καταλύτη.
- Να αποφεύγεται η απευθείας επαφή με το δέρμα, τα μάτια και το στόμα.